نگهداری و معرفی گیاه فیتونیا (Fittonia)

معرفی کامل گیاه فیتونیا

یکی از گیاهانی که در محل زندگی وحشی خودش به صورت است که میتونه خزنده باشه ولی داخل آپارتمان چنین رشدی نداره، اسم علمی فیتونیا Fittonia versehaffeltii ، از خانواده Acanthaceae می باشد. این جنس دارای ۲ گونه است که از گیاهان چند ساله خزنده با برگ های زینتی تشکیل یافته است. گونه مورد نظر بومی پرو بوده و برگ های ارغوانی کمرنگ دارد در ضمن بعضی اوقات به عنوان Nerve plant “عصب گیاهی” شناخته می شود از گونه های گیاهی مناطق گرمسیری است و ساقه آن پوشیده از مو می باشد. جالبه بدونید که فیتونیا سمی نیست و میتونید به راحتی داخل خونه ازش نگهداری کنید،
بین ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر بلندی پیدا می کند و بین ۱۵ تا ۲۲ سانتیمتر هم از فضای اطرافش را اشغال خواهد کرد. این گیاه کوتاه ، برگ های سبزی دارد و از مشخصات بارزش ، وجود رگه هایی سفید تا صورتی است که روی برگ هایش دیده می شود. تمام ساقه گیاه با کرک های کوتاهی پوشیده شده است. گل های گیاه به رنگ سفید یا متمایل به سفید هستند.

شرایط درست نگهداری از فیتونیا : در اکثر سایتهای خارجی به این گیاه لقب گیاه خاص و دوست داشتنی رو دادند (بخاطر برگهای جذاب که داره) که میتونه خیلی زود باهاتون قهر کنه و به همین زودی هم باهاتون آشتی کنه، گیاه فیتونیا به شدت عاشق رطوبت هست و میتونه بهترین گزینه برای نگهداری در تراریوم مخصوصا ترایوم های بسته باشه، برگهای اون فوق العاده زیبا و چشم نواز هست که اگر نور خوبی براش فراهم نکنید شاید رگ برگهاش از بین بره، این گیاه میتونه گلهای ریزی هم بده که زیبایی خاصی نداره و باید از گیاه جدا بشه، پس با من همراه باشید تا شرایط و نیازهای این گیاه رو به صورت کامل بررسی کنیم.

میزان و نحوه آبیاری فیتونیا چطور باشه؟

این گیاه خاک نسبتا مرطوب رو دوست داره ولی خاک خیس و باتلاقی رو اصلا دوست نداره پس باید خیلی به آبیاری این گیاه حواستون باشه چرا چون اگه میزان آبیاری کم باشه برگها پژمرده میشن و اگر آبیاری زیاد باشه ساقه و ریشه گیاه کم کم شروع به پوسیده شدن میکنن، پس هر وقت خاک گلدان تا عمق ۱ الی ۲ سانتی متری خشک شد بهش آب بدید.
توجه کنید که بعد از آبیاری باید باید آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه چون تجمع آب باعث از بین رفتن گیاه شما میشه، برای بالا بردن زهکشی گلدان به ترکیب خاکش پرلیت یا ماسه اضافه کنید و اینکه انتهای گلدان رو سوراخ کنید و کف گلدان سنگ ریزه بریزید. اگر میتونید از آب جوشیده سرد شده استفاده کنید و تا اونجا که میتونید آب روی برگهای گیاه نریزه

فیتونیا چقدر نور نیاز داره؟

این گیاه نور متوسط و غیر مستقیم (فیلتر شده) نیاز داره اگر فروشنده ای به شما گفت که این گیاه نیاز به نور کم داره و به نور کم مقاوم هست بدونید داره فقط گیاه رو به شما میفروشه، با کم شدن نور گیاه رشد علفی خواهد داشت و رنگ برگها شفاف تر میشن، بهترین مکان برای این گیاه پشت پنجره شمالی، شرقی و جنوبی است که با یک پرده یا مات کن فیلتر شده باشه، نور زیاد و مستقمی باعث سوختگی برگها خواهد شد. روزانه حدود ۵ الی ۷ ساعت نور فیلتره شده برای این گیاه کافی است.
اگر در آپارتمان زندگی میکنید و نور کافی ندارید یا باید سمت این گیاه نرید و از گیاهان مقاوم به نور کم استفاده کنید و یا با استفاده از نور مصنوعی، نور مناسب را برای گیاه فراهم کنید.

گیاه فیتونیا چه دمای رو دوست داره؟

این گیاه دمای ایده آل ۱۸ الی ۲۲ درجه سانتی گراد رو دوست داره و میتونه در این دما با داشتن رطوبت خوب رشد خوبی داشته باشه، توجه کنید که این گیاه به شدت از سرما و دمای پایین بدش میاد پس اگر در مناطق سردسیری هستید در فصل سرد سال اون را به داخل خونه منتقل کنید. و همچنین با بالا رفتن دما و نزدیک شدن به ۳۰ درجه سانتی گراد حتما میزان رطوبت را افزایش بدید.
اگر آشپزخانه، سرویس بهداشتی یا حمام نورگیر دارید میتوانید آنجا هم از این گیاه نگهداری کنید.

رطوبت مورد نیاز گیاه فیتونیا چقدره؟

این گیاه رطوبت ۷۰ الی ۹۰ درصد را دوست دارد که واقعا در شرایط عادی نمیتوان این میزان را برای آن فراهم کرد، مگر اینکه گیاه را در داخل تراریوم بسته قرار بدید، به نظر من بهتره از دستگاه بخور سرد و یا ساخت جزیره برای تامین رطوبت گیاه استفاده کرد. غبارپاشی اگر با رعایت اصول و هنگام صبح یا عصر باشده میتواند برای گیاه مفید باشد.

بهترین خاک برای گلدان فیتونیا چیست؟

این گیاه در خاک کمی اسیدی میتواند رشد فوق العاده ای داشته باشد، خاکی که زهکشی بالایی داشته باشده تا ریشه گیاه در رطوبت زیاد قرار نگیردبراش مناسب هست، ولی در کنار این مورد باید خاک کاملا غنی باشه تا گیاه شما بتواند رشد خوبی داشته باشد، میتوانید از خاک های آماده برای اون استفاده کنید ولی اگر دوست دارید خودتون در خانه خاک را ترکیب کنید بهتره مقداری خاک برگ را با کمی خاک باغچه و مقداری پرلیت ترکیب کنید، البته میتوانید از پیت ماس و کوکوپیت هم برای ترکیب خاک فیتونیا استفاده کنید.

کوددهی و تغذیه فیتونیا چطور باشه؟

این گیاه در فصل رشد خودش که از ابتدای بهار شروع میشه و تا اواخز شهریور و اوایل پاییز ادامه داره نیاز به تغذیه هر دو الی سه هفته یکبا داره که میتونید از کوده های ۱۲۱۲۳۶ یا ۲۰۲۰۲۰ برای تغذیه گیاه استفاده کنید. میزان یک قاشق چای خوری کود را در یک لیتر آب حل کنید و سپس به شکل آبیاری به گیاه بدید.

آیا فیتونیا نیاز به هرس و تعویض گلدان داره؟

اگر شرایط گفته در بالا رو براش فراهم کنید این گیاه رشد خوبی خواهد داشت و اگر میخواهید که زیبایی گیاه به هم نریزه باید آن را هرس کنید، توجه کنید که بعد از هرس میتوانید قلمه ها را تکثیر کنید. غبارپاشی برای تمیز کردن کافی به نظر میرسد،از مواد براق کننده شیمیایی که روزنه ی برگها را مسدود میکند استفاده نکنید. به علت سطحی بودن ریشه های گیاه نیاز چندانی به تعویض سالیانه گلدان نیست،ولی از زهکش گلدان باید دائما بازدید شود.

در طول مدت رشد گیاه فیتونیا اگر مشاهده کردید حاشیه برگهای آن چروک خورده و پژمرده اند، احتمال بدهید که هوا خیلی خشک است. باید غبار پاشی را شروع کنید و در زیر گلدانی سنگ ریزه دار آب بریزید

انواع گیاه فیتونیا رو میشناسید؟

در کل دو گونه خیلی معروف از فیتونیا در جهان وجود داره که میشه در خانه از آن نگهداری کرد که عبارتند از فیتونیا نقره‌ای و فیتونیای آلبیونیس که نگهداری همه فیتونیا ها همانند هم است و میتوایند طبق شرایط گفته شده در بالا ازشون نگهداری کنید. در زیر دو رنگ از فیتونیا ها که در بازار هستند رو هم معرفی میکنم

• فیتونیا قرمز : این مدل از فیتونیا برگهای سبز رنگ با رگه های قرمز داره، اگه برای این گیاه شرایط خوبی فراهم کنید گلهایی به رنگ زرد میده که پیشنهاد میکنم حتما گلها رو از گیاه جدا کنید.
• فیتونیا صورتی : که بیشتر گونه فیتونیا فرانکی این رنگی است که رنگ برگهای اون صورتی و سبز است که شرایط نگهداری اون هم همانند سایر فیتونیا ها می باشد.
  

  نحوه تکثیر فیتونیا چطور هست؟

  این گیاه را میشه به دو طریق قلمه برگ و ساقه تکثیر کرد، انتخاب قلمه های جوان در بهار و ریشه دار کردن انها در دمای ۱۸ درجه سانتی گراد.
  این گیاه را می توان از اواسط بهار تا اوایل تابستان تکثیر کرد. ابتدا با یک چاقوی تیز، قلمه هایی به طول ۸ تا ۹ سانتیمتر، که شامل حداقل دو جفت برگ باشند را با دقت از گیاه مادری جدا کنید و انتهایی آن را در پودر هورمون ریشه زایی فرو ببرید. سپس هر سه قلمه را در گلدانی با قطر دهانه ۱۱ تا ۱۴ سانتیمتر، حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت قرا دهید و با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید. قلمه ها را در دمای حدود ۲۰ تا ۲۱ درجه سانتیگراد و نور مناسب نگه دارید و خاک را همیشه کمی مرطوب کنید. ریشه دهی در یک ماه یا کمتر انجام می شود . پس از آن می توانید کیسه پلاستیکی را بردارید.

  علت چروک شدن حاشیه برگهای فیتونیا چیست؟

  کم بودن رطوبت محیط و یا خاک میتونه دلیل اصلی این مشکل باشه پس یا برای گیاه جزیره درست کنید و یا اینکه غبارپاشی رو انجام بدید و خاک گلدان رو همیشه چک کنید و هر زمان تا عمق ۱ الی ۲ سانتی متری خشک شد به گیاه آب بدید.

  علت لکه های سوخته روی برگها فیتونیا چیست؟

  غبارپاشی در هنگام تابش نور مستقیم روی برگهاو یا استفاده از مواد براق کننده برای تمیز کردن برگها، حتما از آب جوشیده سرد شده برای غبارپاشی استفاده کنید.

  علت ریزش برگها و جوانه نزدن گیاه فیتونیا چیست؟

  نشان از این است که گیاه شما در محلی نگهداری میشه که دمای اون خیلی پایین هست پس حتما گیاه رو به محلی با نور و دمای بیشتر منتقل کنید.

  زیاد شدن فاصله برگها و ریز شدن اونها

  این مشکل نشون میده که نور کافی به گیاه شما نمیرسه پس حتما گیاه رو به محلی با نور زیاد و فیلتر شده منتقل کنید و حتما در فصل رشد گیاه رو با کودهای مخصوص تغذیه کنید چون ریز شدن برگها میتونه از کمبود مواد مغذی در خاک هم باشه

  برگها بد شکل و حشرات چسبنده ای روی انها مشاهده میشود

  گیاه شما دچار آفت شده پس سریعا سمپاشی با سم حشره کش نفوذی هر دو هفته یکبار تا رفع علائم رو انجام بدید.

  علت زرد شدن برگهای پایینی فیتونیا چیست؟

  این مشکل نشون میده که گیاه شما میزان آب زیادی دریافت میکنه و یا زهکشی گلدان مناسب نیست. خاک گلدان باتلاقی شده است، سوراخ ته گلدان را بازدید و با یک سیم باریک با ملایمت مجرای خروجی زهکش را باز کنید، اجازه دهید سطح خاک خشک شود، سپس ابیاری را شروع کنید.

  علت پژمرده شدن برگهای فیتونیا چیست؟

  این مشکل نشون میده که میزان آبیاری گیاه شما کم هست و حتما باید هرچه سریعتر گیاه رو آبیاری کنید، این مشکل در ابتدا جدی نیست ولی به مرور باعث مرگ گیاه شما خواهد شد.

  اگر چه نگهداری ان از نقطه نظر رطوبت و حرارت مطلوب کمی مشکل است،ولی حالت زیبای برگها و رگبرگها ارزش مراقبت ویژه را دارد

  جمع بندی نگهداری از فیتونیا

  این گیاه نیاز به مراقبت خوب داره چون گیاه حساسی هست و با فراهم نکردن شرایط خوب براش خیلی زود میتونه از بین بره، یکی از بهترین گزینه ها برای ترایوم به حساب میاد مخصوصا ترایوم های بسته چون رطوبت مورد نیاز راومیتواند به راحتی دریافت کند، آبیاری را دوست داره ولی نباید میزان ابیاری خیلی زیاد باشه.

جدول مشخصات گیاه فیتونیا