خاکشیر: یکی از گیاهان مفید برای روزهداران خاکشیر است.
دانههای خاکشیر از لایهای از موسیلاژ (لعاب) پوشیده شدهاند که با قرار گرفتن در آب و جذب رطوبت، این لایه حجیم شده و آب را در خود نگه میدارد. به همین دلیل از قدیم، با بذرهای خاکشیر، شربتی برای رفع عطش و گرمازدگی استفاده میکردند. همچنین از آن به عنوان نوشیدنی در ماه رمضان بهره میبردند.
اما خاکشیر که از نظر طب سنتی طبیعت گرم و تری دارد، دارای خواص دیگری نیز است: از جمله اینکه تببُر است، برای التهاب پوستی مانند کهیر موثر بوده و برای رفع برخی مشکلات معده و سنگ کلیه مفید است. برای برطرف کردن گرفتگی صدا و اشتهاآوری نیز گیاه مفیدی به شمار میرود.
اسفرزه:
شربت اسفرزه نیز در ماه مبارک رمضان از نوشیدنیهای بسیار مفید است به طوری که دارای مقدار فراوانی لعاب است که با قرار گرفتن این دانه در آب، پوسته خارجی آن پاره، لعاب آن خارج و در حدود ۱۰ برابر حجم خود متورم شود.
از دیدگاه طب سنتی طبیعت این گیاه سرد و تر است و جالب است بدانید به علت لعابی که دارد آن هم خوردنش پس از سحری، باعث تسکین حرارت و تشنگی در طول روز میشود. همچنین این گیاه ملین است و در ماه رمضان که خوردن سبزیها و میوهها کاهش مییابد، در رفع یبوست ناشی از آن موثر است.
در ضمن غلاف یا پوشش بیرونی تخمههای ریز اسفرزه باعث لاغری میشود. چرا که حجیم شدن آن داخل معده باعث ایجاد احساس سیری طولانی مدت میشود.
خواص اسفرزه به لاغری ختم نمیشود. این تخمهها قادرند رودهها را تمیز کنند، قند خون را کاهش دهند و یبوست و اسهال را درمان کنند.
پیشنهاد میشود که در زمانی که روزه نیستید، یک قاشق مرباخوری تخم اسفرزه سه بار در روز و هر بار دو لیوان آب ولرم با آن نوشیده شود که اثر محسوسی در تخلیه و رفع یبوست دارد.
آب دم کرده تخم اسفرزه هم برای تسکین درد سینه بسیار موثر و مفید است و ضد سرفه و ضد التهاب دستگاه گوارش نیز است.
گفتنی است که چنانچه اسفرزه خورده شود و به میزان کافی آب زیاد با آن نوشیده نشود، به جدار رودهها چسبیده و رودهها متورم و آب مدفوع کاملا جذب میشود، لذا نتیجه آن معکوس خواهد بود.
در ضمن با اينکه يبوست ناراحتي عمومي زنان باردار است ولي آنها بايد از خوردن اسفرزه نظير ساير ملينها پرهيز کنند.
تخم شربتی:
تخم شربتی از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته است. این دانههای ریز سیاه رنگ دارای خواص زیادی است که به علت داشتن ترکیبات موسیلاژی یا لعابدار به صورت محلول در آب و به عنوان شربت استفاده میشود، لعاب این دانهها پس از جذب آب به صورت ژلهای درمیآید که میتواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد.
به همین دلیل مصرف آن در روزهای گرم تابستان یا در روزهای ماه مبارک رمضان توصیه میشود. در ضمن تخم شربتی حاوی ریزمغذیها، ویتامین، چربی و فیبر است. شربت آن علاوه بر رفع تشنگی برای متعادل نگهداشتن فشارخون و لاغر شدن بسیار مؤثر است.
این را بدانید که اگر تخم شربتی را در آب بریزید و نیم ساعت آن را رها کنید، خواهید دید که دانههای سیاه رنگ آن متمایل به خاکستری شدهاند و ماده خمیری، لغزنده و ژل مانندی به جای مانده است؛ به همین دلیل تخم شربتی برای شما مفید است. زیرا در معده شما نیز چنین اتفاقی میافتد و حجم معده را پر میکند. در حقیقت به تنظیم عبور مدفوع از رودهها و رفع یبوست و همچنین ایجاد احساس سیری و پیشگیری از پرخوری کمک میکند.
علاوه بر این، در تسکین ورم معده یا دیگر ناراحتیهای گوارشی نیز مؤثر است و منبع فوقالعاده کلسیم و اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ است و خاصیت آنتی اکسیدانی فراوانی دارد.
در ضمن ترکیب آب لیموترش و تخم شربتی یک مکمل فوقالعاده بخصوص برای خانمهایی است که در مرحله یائسگی قرار دارند.
این نوشیدنی به ورزشکاران نیز کمک میکند تا کربوهیدرات فراوانی برای ورزشهای استقامتی جذب کنند، در عین حال که جذب مواد مغذی در بدنشان افزایش و از میزان جذب قند کاسته میشود. همچنین به دلیل دارا بودن زینک باعث میشود که عضلات، انرژی و مقاومت بیشتری داشته باشند و مصرف آن برای درمان گلودرد، سرماخوردگی و آنفلونزا و نیز برای پوست، مو و ناخنها هم مفید است.
نکته قابل توجه اینکه زیادهروی در مصرف تخم شربتی مانند موجب ایجاد سرگیجه و همچنین بروز اختلال در حس بینایی میشود.
ضمنا زنان باردار و کودکان باید از مصرف تخم شربتی اجتناب کنند.