آشنایی با آویشن و اثرهای شفابخشی آن

آویشن Thymeیا سرپوله گیاهی است پایا از تیره نعناع به اشکال و انواع مختلف بعضی با ساقه مدور و گاهی با ساقه چهارگوش که بنام آویشن پهن و باریک و یا آویشن شیرازی معروف است .قسمت مورد استفاده این گیاه سرشاخه های گلدار آن است. برای پرورش آویشن می توان از طریق کاشتن دانه-یا قلمه زدن و یا ساقه های ریشه دار گیاه مسن اقدام نمود.

ترکیب شیمیایی آویشن:

از تجزیه شیمیایی این گیاه مواد زیر را بدست آورده اند:

۱.مواد چرب-مواد رنگی-یک ماده تلخ-یک رزین-منگنز فراوان

۲.اسانس آن بنام اسانس سرپوله موسوم است که خود مرکب از سیمن –پینن-دیپانتن-کاراکرول و تیمول می باشد.تیمول یا اسید تیمیک یکماده ضد عفونی کننده قوی است.

اثرهای شفابخشی آویشن

۱.درمان آکنه

مطالعات انجام شده بروی تنتور آویشن یافته ها چشمگیر بود این گیاه دارویی عملکرد بهتری نسبت به کرم های ضد آکنه که شامل بنزویل پراکسید هستند نشان داد.آکنه ها اکثرا به وسیله یک باکتری با نام پروپیونی باکتریم به وجود می آید. این باکتری منفذهای پوست را عفونی می کند و در نتیجه تبدیل به جوش می شود. در حال حاضر برای درمان آکنه از آنتی بیوتیک، کرم های موضعی و بنزوئیل پراکسید شیمیایی استفاده می شود و همان طور که می دانید، این گونه داروها با عوارض جانبی زیادی همراه است، برای مثال باعث بروز سوزش و التهاب روی پوست می شود، همچنین ممکن است سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند، حتی این احتمال وجود دارد که با گذشت زمان باکتری نسبت به آنتی بیوتیک مذکور مقاوم شود. اما محلول حاوی آویشن این دارو نسبت به کرم ها و محلول های شیمیایی بهتر می تواند باکتری های آکنه را از بین ببرد.

۲.کاهش فشار خون

گونه خاصی از آویشن با نام Thymus linearis Benth وجود دارد که فقط در افغانستان و پاکستان یافت می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که عصاره این گونه آویشن، این توانایی را دارد که ضربان قلب را در موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به فشار خون بالا تا حد قابل توجهی کاهش بدهد و همچنین سطح کلسترول خون را هم پایین بیاورد. یکی از شیوه‌های استفاده از آویشن با هدف کاهش ضربان قلب، استفاده از این گیاه به‌ جای نمک در غذا است.

۳.متوقف کردن سرفه:

عصاره یا روغن آویشن که از برگ‌های این گیاه گرفته می‌شود، عمدتا به‌عنوان یکی از درمان‌های طبیعی سرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از مطالعات در همین زمینه نشان می‌دهد که ترکیب کردن برگ‌های آویشن و پیچک با همدیگر، به تسکین سرفه و همچنین کاهش دیگر علائم بیماری در برونشیت حاد نیز کمک می‌کند. پس دفعه بعدی که با سرفه یا گلودرد مواجه شدید،‌ حتما چای آویشن تهیه کنید و بنوشید.

۴.تقویت‌کننده سیستم ایمنی

تامین همه ویتامین‌های مورد نیاز بدن به‌صورت روزانه می‌تواند کار سختی باشد. با این‌ حال، آویشن سرشار از ویتامین C است و همچنین منبع خوبی برای دریافت ویتامین A به‌شمار می‌رود. پس مواقعی که احساس می‌کنید درحال مبتلا شدن به سرماخوردگی هستید، استفاده از آویشن می‌تواند سلامتی شما را بازگرداند. علاوه بر این‌ها، آویشن حاوی مِس، آهن، فیبر و منگنز است..

۵.ضدعفونی‌کننده

قارچ‌ها، از شایع‌ترین آلاینده‌های هوا هستند که خصوصا خانه را آلوده می‌کنند. پس وقتی که منبع این عناصر مخرب را شناسایی می‌کنید، حتما اقدامات لازم را برای از بین بردن آن‌ها انجام بدهید. عصاره یا روغن آویشن نیز،‌ در صورتی که تراکم قارچ‌ها کم باشد، می‌تواند به نتیجه خوبی منجر شود.

درواقع، عصاره آویشن و تیمول، قابلیت بالایی در از بین بردن قارچ‌ها دارند. مطالعات نشان داده‌اند که این ترکیبات می‌توانند به‌عنوان ضدعفونی‌کننده در مکان‌هایی که تراکم بالایی از قارچ‌ها وجود ندارد، ‌استفاده شوند.

۶.از بین بردن آفت‌ها

تیمول، یکی از ترکیباتی است که در بسیاری از آفت‌کش‌ها (هم انواع مناسب برای محیط‌های بسته و هم انواع مناسب برای محیط‌های باز) استفاده می‌شود. این ترکیب هم برای مقابله با باکتری‌ها و ویروس‌ها مورد توجه است و هم برای مقابله با موجوداتی مانند موش‌ها.

یکی از مطالعات اخیر نشان می‌دهد که عصاره آویشن حتی می‌تواند پشه‌ها را نیز دفع کند، اما رشد آویشن در باغ به‌تنهایی برای بهره‌مندی از این خاصیت کافی نیست. درواقع، برای این‌که بتوانید بهترین نتیجه را از نظر مقابله با آفت‌ها بگیرید، باید برگ‌های آویشن را میان دستان خودتان له کنید تا عصاره یا روغن آن کاملا خارج شود.

شما همچنین می‌توانید برای دفع کردن حشرات از باغ خودتان، نوعی دفع‌کننده خانگی بسازید. این محلول از ترکیب چهار قطره عصاره آویشن به ازای هر قاشق چای‌خوری از روغن زیتون، یا ترکیب پنج قطره از عصاره آویشن با هر ۶۰ میلی‌لیتر از آب ساده به‌ دست می‌آید.

۷.تقویت‌کننده روحیه

عصاره آویشن به خاطر داشتن ترکیب فعالی به نام کارواکرول، عمدتا برای اهداف آروماتیک و طبیعی‌درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعات نشان داده‌اند که کارواکرول طوری بر فعالیت نورون‌ها تاثیر می‌گذارد که احساسات مثبت را در افراد افزایش می‌دهد. پس افرادی که به‌طور منظم از آویشن یا عصاره آویشن استفاده می‌کنند، احساسات و خلق‌وخوی خودشان را تقویت می‌سازند.

۸.خوش‌بو‌کننده دهان

امروزه بسیاری از محصولات طبیعی و ارگانیک مخصوص پوست، از آویشن در ترکیبات خودشان کمک می‌گیرند. آویشن، با توجه به خواص ضدقارچی و ضدعفونی‌اش، حتی در تولید دهان‌شویه‌ها نیز کاربرد دارد. آویشن همچنین یکی از ترکیبات طبیعی در دئودورانت‌ها است.

۹.ریزش موی سر

برای جلوگیری از ریزش موی سر مفید است .برای این منظور باید به نسبت ۶۰ گرم آویشن را در ۱ لیتر آب جوشانده و حاصل صاف کرده آنرا هفته ای چند مرتبه بر موی بمالد.

۱۰.تسکین دردهای عضلانی

برای تسکین دردهای عضلانی و کوفتگی عضلات ،ایجاد انرژی در بدن ،برای رفع خمودی، حمام آویشن بسیار مفید است برای این منظور به نسبت ۶۰ گرم آویشن برای یک لیترآب جوشانده ای تهیه نموده در داخل وان حمام ریخته مدتی در آن بنشینند.

اثر شفابخش تیمول یا جوهر آویشن:

خواص عمده آویشن بیشتر بخاطر وجود جوهر آویشن یا تیمول میباشد که در ترکیب اسانس آویشن جذب میشود واز راه ادرار دفع می گردد و رنگ ادرار را سبز تیره یا سیاه می کند.

۱.تیمول خاصیت ضد میکروب –ضد قارچ –ضد انگل دارد و اثر ضد عفونی کننده آن از فنل که یک ماده ضد عفونی کننده قوی است بیست مرتبه قوی تر می باشد.بدین جهت است که جوشانده آویشن را برای ضد عفونی کردن و شستشوی چشم و پانسمان زخم ها بکار می برند.

۲.دانشمندان در سال ۱۹۲۵ متوجه شدند که تیمول یا جوهر آویشن خاصیت ضد قارچ داشته به ویژه بر روی قارچی بنام آکتینومیکوز موثر است و لذا در بیماریهای قارچی پوست از محلول ۱% تیمول را بر بدن می مالند و یا جوشانده شصت در هزار آویشن روزی سه مرتبه بر محل مورد نظر میمالند.

۳.تیمول برای از بین بردن انگل نباتات اثر قاطع دارد و لذا جوشانده آویشن را چنانچه برای سمپاشی گیاه بکار برند بسیار مفید است.

عوارض جانبی:

باید توجه داشت که اگر چه مصرف آویشن بسیاری از بیماریها را درمان میکند اما بعلت اثر سمی تیمول چنانچه بیش از حد معمول و بی رویه مصرف شود عوارض زیر را در بر خواهد داشت.

۱.جوهر آویشن بعلت اینکه تمام بافتهای بدن را تحریک میکند ممکن است باعث اسهال و استفراغ شود.

۲.زیاده روی در مصرف آویشن ،کلیه را تحریک نموده موجب بروز آلبومین در ادرار میشود.

۳.مصرف بی رویه آویشن عضله قلب را تضعیف میکند.

۴.مصرف بیش از حد معمول آویشن موجب ایجاد سرگیجه و بروز صداهایی در گوش میشود.

منابع:

ترجمه شده از سایت: https://www.healthline.com/health/health-benefits-of-thyme

شفا با داروهای گیاهی دکتر صادق رجحان

گردآورنده: نرگس عباسیان nabbasian61@gmail.com