به گزارش گیاه نیوز به نقل ازمهر استاد گروه خاک شناسی دانشگاه آزاداسلامی اصفهان  با بیان اینکه ۲ طرح مطالعاتی برای بررسی اثرات زیست محیطی خشک شدن تالاب بین المللی گاوخونی با همکاری اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان توسط دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۴۰۱ انجام شد، اظهار داشت: چهار تفاوت فاحش در نتایج این ۲ مطالعه که به فاصله چهار سال انجام شد، مشاهده کردیم.

جلالیان در ادامه گفت: اولین موردی که در نتیجه مطالعات سال ۱۴۰۱ قابل توجه بود، مقدار نرخ فرونشست گردوغبار در حوضه آبریز تالاب گاوخونی بود که سال ۱۳۹۷ به میزان ۴۶ تُن در کیلومتر مربع در سال بود اما در مطالعات نهایی ۱۴۰۱ به ۲۲۴ تُن در کیلومتر مربع در سال رسیده که تقریباً پنج برابر شده است.

وی افزود: افزایش پنج برابری نرخ فرونشست گردوغبار به معنای آن است که گردوغبار در آن منطقه زیاد شده و شرایطی را فراهم می‌کند که مناطق بیشتری را تحت تأثیر قرار دهد.

افزایش میزان کادمیوم در گردوغبار حوضه گاوخونی

احمد جلالیان افزود: نتیجه مطالعات سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که مقدار کادمیوم در گردوغبار حوضه تالاب به ۲.۶ میلی‌گرم بر کیلوگرم رسیده در حالی که در سال ۱۳۹۷ هفت دهم میلی‌گرم بر کیلوگرم بود و تقریباً می‌توان گفت که میزان کادمیوم سه برابر شده است و باید توجه داشت که کادمیوم عنصری بسیار خطرناک است که باعث بروز مشکلات زیست محیطی و سلامتی می‌شود.

استاد گروه خاک شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان ضمن بیان اینکه افزایش میزان شاخص بار آلودگی (PLI) در گردوغبار حوضه تالاب گاوخونی اشاره کرد و گفت: در این باره نیز ۲ مطالعه در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۴۰۱ انجام دادیم که تغییرات نتایج آن قابل توجه است زیرا میزان PLI که درجه سَمیَت نمونه‌های گردوغبار حوضه تالاب را نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۷ حدود ۲.۵ بوده و در سال ۱۴۰۱ به حدود ۳.۹ رسیده است.

خاک رس در بافت گردوغبار حوضه تالاب افزایش یافته است

جلالیان همچنین گفت: از دیگر نتایج مطالعات اخیر ما در حوضه تالاب بین المللی گاوخونی افزایش مقدار رس در بافت گردوغبار این پهنه ۳۶۰ هزار هکتاری است.

وی  با توجه به اینکه تالاب گاوخونی به طرف فعال شدن و تشکیل کانون‌های ریزگرد پیش می‌رود، تصریح کرد: این تالاب اگر احیاناً احیا نشود در زمان کوتاهی چشمه‌های ریزگرد سمی آنکه عمدتاً در مَصب و در شرق تالاب است، فعال خواهند شد.

احمد جلالیان گفت: تالاب می‌تواند با جریان پایدار آب در رودخانه و تأمین حقابه زیست محیطی ۱۷۶ میلیون مترمکعبی در سال، احیا شود و در غیر این صورت چشمه‌های ریزگرد تالاب فعال خواهند شد که ریزگردهای بسیار سمی با ذرات بسیار ریز از نوع رس‌های اسمکتیت تولید می‌کنند که ظرفیت کاتیونی بالا دارند و می‌توانند مقدار زیادی از این فلزات سنگین را در خود جمع کنند.

استاد گروه خاک شناسی آزاداسلامی اصفهان اضافه کرد: در نتیجه با توجه به اینکه بویژه در تابستان گُل‌بادهای ایستگاه سینوپتیک ورزنه سمت و سوی شرقی و غربی دارد، ریزگردهای تالاب نه تنها اصفهان که حتی به تهران خواهند رسید و حتی معتقد هستیم کشورهای همسایه را نیز تحت تأثیر قرار خواهند دهد زیرا وقتی ذرات ریز ارتفاع بالا روند و مسافت زیادی را طی می‌کنند همانطور که ریزگردهای هورالعظیم تا رشت هم آمد، ریزگردهای گاوخونی نیز مناطق وسیعی را درگیر خواهد کرد.

وی در ادامه افزود: وضعیت کنونی تالاب گاوخونی زنگ خطری است که در مطالعات اخیر آن را احساس کردیم و امید است مسئولان استان به آن توجه کند و تقاضای ما برقراری حقابه تالاب گاوخونی است که با جریان پایدار ۱۰ تا ۱۵ متر مکعب بر ثانیه آب در رودخانه زاینده رود تأمین خواهد شد.

 به نقل از مهر: وسعت حوضه آبریز تالاب بین المللی گاوخونی ۳۶۰ هزار هکتار بوده و پهنه ۴۷ هزار هکتاری تالاب بخشی از آن است.

 مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در این مراسم به وضعیت تولید سیب زمینی استان آذربایجان شرقی اشاره کرد و گفت: سطح زیر کشت محصول سیب زمینی در استان آذربایجان شرقی سالیانه حدود ۷۲۰۰ هکتار است که از این سطح سالانه حدود ۲۸۵ هزار تن محصول بدست می‌آید.

جلال رحیم زاده گفت: تولید محصول سیب زمینی در سطح استان به دو صورت تابستانه و پاییزه در سطح استان است که در تابستانه، سطح زیر کشت ۲ هزار و ۵۶۰ هکتار با تولید ۱۰۵ هزار تن و متوسط عملکرد ۴۲ تن در هکتار است و در پاییزه نیز سطح زیر کشت ۴ هزار و ۹۰۰ هکتار با تولید ۱۸۰ هزار تن و متوسط عملکرد ۳۶ تن در هکتار است.

رحیم زاده در ادامه گفت: عمده شهرستانهای تولید کننده سیب زمینی شامل سراب، عجب شیر، بستان آباد، بناب و هشترود است.

وی با اشاره به اینکه سطح زیر کشت کشوری سیب زمینی ۱۲۰ هزار و ۶۰۰ هکتار و میزان کل تولید کشور چهار میلون و ۸۲۵ هزار تن است بیان کرد: استان آذربایجان شرقی از لحاظ سطح زیر کشت سیب زمینی در سطح کشور رتبه ششم و از لحاظ میزان تولید رتبه هفتم را در اختیار دارد.

مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی اظهار کرد: سطح زیر کشت سیب زمینی در سالهای گذشته به دلیل کاهش منابع آبی روان و منابع آبی زیرزمینی در سطح استان کاهش یافته است.

رحیم زاده عمده ارقام مورد کاشت سیب زمینی در سطح استان شامل آگریا، مارفونا، جیلی، اسپیریت و میلوا است.

وی همچنین گفت:عمده مشکلات کاشت سیب زمینی در سطح استان را کاهش منابع آبی بخصوص پایین رفتن سطح آب‌های زیر زمینی (چاه‌های کشاورزی)، نبود انبارهای مناسب نگهداری و ذخیره محصول تولیدی کشاورزان و نبود بازاررسانی مناسب محصول در زمان برداشت محصول برشمرد.

جلال رحیم زاده در ادامه افزود: مصرف سرانه سیب زمینی در ایران برای هر نفر ۴۳ کیلوگرم است . با توجه به مصرف سرانه سیب زمینی، میزان تولید استان بیشتر از میزان نیاز سالانه استان است و استان آذربایجان شرقی در فصولی از سال بعنوان تولید کننده و صادر کننده محصول سیب زمینی محسوب می‌شود و برخی فصول بعنوان واردکننده محسوب می‌شود که بیش از ۱۱۰ هزار تن سیب زمینی مازاد بر مصرف نیاز استان در طول سال به سایر استان‌ها صادر می‌شود.

در این مراسم نیز امام جمعه عجب شیر نیز  گفت: کشاورزان باید افتخار کنند که به شغلی مشغول هستند که خداوند می‌فرماید کار من است، اگر معلمی شغل انبیاست، کشاورزی نیز از مقدس‌ترین و پربرکت‌ترین شغل هاست که شغلی خدایی است.

وی افزود: هر کشوری در تولید محصولات کشاورزی به خودکفایی نرسد قطعاً نمی‌تواند مستقل باشد. کشاورزی محور استقلال است و اگر ما بخواهیم مستقل باشیم باید غذایمان را خودمان تولید کنیم.

حجت الاسلام محمود شربیانی از مروجان و کارشناسان درخواست کرد با آموزش کشاورزان، آنها را به تولید محصولاتی تشویق کنند که کم آب بر بوده و بازدهی بیشتری دارند.

امام جمعه عجب شیر همچنین بر لزوم تولید محصولات سالم تاکید کرد و ادامه داد: به مردم اطمینان بدهید که محصولات تولیدی کشور از لحاظ میزان استفاده از کود و سموم استاندارد است.

همچنین مدیر جهاد کشاورزی عجب شیر  در این مراسم با بیان اینکه شهرستان عجب شیر در این فصل سال سیب زمینی مورد نیاز کشور را تأمین می‌کند گفت: سطح زیر کشت سیب زمینی در شهرستان عجب شیر ۲ هزار هکتار است و این شهرستان با تولید سالانه ۸۰ هزار تن سیب زمینی به عنوان قطب تولید این محصول بوده و دارای رتبه دوم استانی است.

وی با اشاره به اینکه در شهرستان عجب شیر ۱۲ رقم سیب زمینی به صورت مکانیزه کشت و برداشت می‌شود گفت: همه ساله در بهار بازاهای کشور توسط این شهرستان تأمین می‌شود.

احمد اسلامی افزود: استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری در همه محصولات زراعی و باغی از جمله نوار تیپ در شهرستان توسعه پیدا کرده است.

وی گفت: توزیع نوار تیپ رایگان به تعداد ۸۲ رول، توزیع بذر رایگان برای توسعه کشت حدود ۴.۵ تن (ماشک، خلر، گاودانه، تریتیکاله و نخود علوفه) انجام شده است.

اسلامی در ادامه سخنان خود گفت: طرح جهش تولید در حدود ۳ هزار هکتار از مزارع دیم شهرستان اجرایی شده است. بیمه محصولات کشاورزی نیز برای یک هزار هکتار انجام شده است.

وی افزود: مدیریت جهاد کشاورزی عجب شیر بر توزیع ۲۳ میلیون مترمکعب آب از سد قلعه چای نظارت می‌کند که ۸ روستا نیز در حال آبیاری مزارع اند.

مدیر جهاد کشاورزی عجب شیر  بیان کرد: امسال میزان خسارت به محصولات کشاورزی شهرستان شامل سرمازدگی، تگرگ، خشکسالی ۹۳۵ میلیارد تومان بوده است./فخری زندیان